Dag 70: Die ekonomiese impak van die Keiservoël op die Suide van Namibië

Ek het lanklaas met my lesers gekommunikeer. Die rede was onverwagse uitdagings wat die publikasieproses van “Die Keiservoël Oor Namaland” met twee weke vertraag het. Ek het inderdaad ‘n proefkopie van die boek in my hand gehad, maar het op sekere veranderinge aangedring. Die boek sal wel binne tien dae beskikbaar wees. Wees asseblief nog ‘n bietjie geduldig.

Ek het baie lank daarna uitgesien om oor vandag se onderwerp te skryf, jare al.

Die Suide van Namibië was oorspronklik ‘n vooruitstrewende en lewendige plek. Daarvoor het Lüderitz se diamante, die visbronne en boerderybedrywighede, veral die karakoelbedryf, gesorg. Mettertyd het die diamantbedryf na Oranjemund geskuif; die visbedryf wat oesters en kreef insluit, het getaan en het die groenes het gesorg dat vrouens nie meer karakoelpelse dra nie. Vandag is die Suide van Namibië ‘n stil, arm plek, waardeur mense jaag op pad Sossusvlei, Swakopmund, Windhoek, Ruacana en Etosha toe. Miskien is die spookdorp Kolmanskop ‘n simbool van die Suide.

Die Suide is die tuiste van die Namas en baie Afrikaanse boere. Verder noord woon die Ovambos, Ovahimbas, Damaras en Hereros. Alhoewel Afrikaans orals gepraat word het die Suide baie spesifiek ‘n Afrikaanse taalkultuur, iets wat ek glo nie genoeg waardeer word deur Suid-Afrika se Afrikaanse mense nie. Ons behoort iets te doen om Afrikaans onder Namibië se mense te bevorder. Meer daaroor later. Die regering van Namibië word oorheers deur Ovambo’s wat nie dieselfde bande met die Afrikaanse kultuur deel nie.

Ek verstout my om te sê dat die Namas vandag nog steeds onder die nagevolge van 1904-1908 se oorlog ly. Daar is oneindig baie maatskaplike en sosiale probleme onder hierdie unieke mense, nasate van die Khoi-Khoin, mense wat Afrikaans praat, ‘n mooi Afrikaans sonder Waterkloof en Garsfontein se anglisismes. Daar is geen ekonomiese vooruitsigte vir hierdie mense want daar is nie werk nie. Dit gaan dus net een pad en dis afdraand.

Ek hoop werklik om op ‘n klein manier ‘n verskil te maak deur middel van “Die Keiservoël Oor Namaland.” Dit is ‘n kultuurhistoriese roman, fiksie gebaseer op feite, en dit verhaal die gebeure tydens die Duitse tydperk wat gestrek het vanaf 1883 tot 1915, ‘n tydperk wat ongekende voorspoed en ook baie hartseer na die streek gebring het. Baie van wat die Duitsers destyds vermag het oefen vandag steeds ‘n positiewe invloed op die mense van daardie wêreld uit, veral in die toerismebedryf.

Die pragtige en ongeskonde natuurskoon en die ryke geskiedenis van die Suide van Namibië bied groot geleenthede vir die toeristebedryf, veral ten opsigte van  die nuwe generasie kultuur-gedrewe toeriste. Die toeristebedryf is die enigste nywerheid wat op groot skaal kan werk skep vir die verarmde mense van die Suide. Daarvan het ek so klein bietjie eerstehandse ondervinding. Ek het gesien hoe ‘n klein storietjie mense vanaf Europa tot op Lüderitz se Haai-eiland en Aus se konsentrasiekamp kan bring.

Ek het gaan gholf speel op St Andrews in Skotland. My gasheer was ‘n kollega van Londen. Ons moes lank wag op Edinburgh se lughawe en toe vertel ek hom maar van die mense en 1904-1908 se gebeure in die Suide van Namibië. Hy was verstom. ‘n Jaar later bel hy my. Hy en sy vriende wil na die plekke waarvan ek hom vertel het kom kyk.

Haai-eiland
Op Haai-eiland in Lüderitz se baai, voor Cornelius Fredericks se gedenksteen.
Tschaukaib
‘n Groep Britse toeriste op die spoorlyn tussen Aus en Lüderitz, op die Tschaukaibvlakte. Hulle het al die pad van Londen gekom om self die wêreld van die Keiservoël te kom beleef.
Oestersaal
Ek verduidelik vir die Britse toeriste wie Therese Luchtenstein was. Die plek is Lüderitz se oesterfabriek. Laas toe ek daar was het hierdie heerlike kuierplek egter nie meer bestaan nie.
vliegtuigpassasiers
Op Aus se aanloopbaan. Die toeriste het spesiaal ingevlieg om na die oorblyfsels van die Eerste Wêreldoorlog se konsentrasiekamp te kom kyk.

Die groep van agt vriende het van Heathrow tot op Kaapstad gevlieg waar hulle op ‘n gehuurde Pilatus PC 12 geklim het. Ons het mekaar op Lüderitz ontmoet. Hulle het die volgende paar dae, en baie geld, in Lüderitz spandeer. Ek het hulle na Haai-eiland, die Tschaukaibvlakte en Kolmanskop geneem en baie van die stories vertel, soos ‘n regte toeristegids, sonder die fooitjies natuurlik. Die laaste dag het hulle sommer na Aus se aanloopbaan reg langs die destydse konsentrasiekamp gevlieg waar ek hulle die paar oorblyfsels kon wys. Vandaar is hulle noord, Swakop toe.

Daardie ondervinding het my oortuig om aan te hou om my storie te vertel. Ek hoop dat “Die Keiservoël Oor Namaland” nog baie toeriste na die Suide toe sal bring en op ‘n manier ‘n verskil in daardie mense, veral die Afrikaanssprekende Namas, se lewens sal maak.

Die geleenthede is oneindig. Aus se konsentrasiekamphuisies moet herbou word as gastehuise. Al daardie pragtige huisies en die geskiedenis lê en wag onder die grond om te herrys en nuwe geld na Aus toe te lok.

Die geskiedkundige plek, //Khauxa!nas, geleë op die plase Gugunas en Skanse (Schanzen) is werklik die moeite werd om te besoek, mits mens verstaan waaroor dit gaan. “Die Keiservoël Oor Namaland” vertel hierdie verhaal breedvoerig.

Dit is my groot droom om eendag ‘n regte ossewa-tog vanaf Keetmanshoop na Lüderitz te onderneem, miskien as bemarking vir die boek, maar ook om moontlik die grondslag te lê vir een of ander vindingryke entrepreneur om ‘n nuwe toeristebedryf, ” ‘n dag of nag in ‘n ossewa,” te skep.

Die gedagte van ‘n televisie-reeks oor die boek draai voortdurend in my kop en ek het reeds ‘n konsep draaiboek van dertien episodes daaroor geskryf. So ‘n reeks kan baie bydra tot die ontwikkeling van toerisme.

Op ‘n persoonlike noot sal ekself geld betaal vir ‘n helikopter, of ‘n muil, om my na luitenant Thilo von Trotha se graf in die Visriviercanyon te vervoer, want ek moet tot my skande erken dat ek hierdie onherbergsame plek nog nie kon bereik nie.

Leave a Reply

Fill in your details below or click an icon to log in:

WordPress.com Logo

You are commenting using your WordPress.com account. Log Out /  Change )

Twitter picture

You are commenting using your Twitter account. Log Out /  Change )

Facebook photo

You are commenting using your Facebook account. Log Out /  Change )

Connecting to %s