My boek, ’n historiese roman met die titel “Die Keiservoël oor Namaland,” handel oor die Duitse tydperk van Namibië, of meer korrek Duits-Suidwes-Afrika. Voor die koloniale era (1883-1915) het die suide van Namibië as Namaland bekend gestaan, met verskeie Namastamme wat almal baie trots en onafhanklik van mekaar gelewe het en mekaar gereeld die stryd aangesê het. Al hierdie Namas was die afstammelinge van die Khoi-Khoin wat baie eeue gelede suid getrek het vanaf die Zambezi en selfs verder noord.

Party het tot in die Kaap getrek en het later as die strandlopers bekend gestaan. Ander het net tot in Namakwaland getrek en ander het suidoos getrek tot in Griekwaland. Nog andere soos die Groot Dode en die Topnaars het in Namibië agtergebly.

Party van die Strandlopers en Namakwalandse Khoi-Khoin het in konflik met die Kaapse, Hollandse en Britse, blanke setlaars gekom en party het terug na die noorde, dit wil sê Namibië, gevlug of getrek. Hierdie groep was goed bekend met die blankes se kultuur, veral die gewere, godsdiens, drank en perde. Hulle was die Oorlams. ’n Groep van hulle het die van “Afrikaner” gedra.

Een van die Afrikaners, Oude Ram was op Robbeneiland aangehou, nogal soos Nelson Mandela. Sy seun Klaas het twee seuns gehad, Jager en Titus. Laasgenoemde drie, Klaas, Jager en Titus het in die Hantamdistrik vir of saam met ’n boer, Pieter Pienaar, gewerk en geboer. Hulle het ook saam jagekspedisies en strooptogte oorkant die rivier in Namibië uitgevoer. Uiteindelik iewers in 1796 het ’n stryery ontstaan en het hulle Pienaar doodgemaak. Mens kan dit ’n plaasmoord noem. Die drie Afrikaners en hulle gesinne moes vlug, gevolg deur ’n paar honderd Oorlams.

Hulle kruis die Garieprivier en trek noordoos, tot oos van die Karasberge waar hulle op ’n standhoudende rivier onder ’n koppie afkom. Hulle begin bou aan klipskanse bo-op die koppie, bo ’n lang ry kranse langs die rivier. Hulle bou ook ander permanente strukture soos stalle en huise en ’n kilometerlange ringmuur. Hierdie kompleks bo-op die koppie vorm as’t ware ’n ondeurdringbare fort met uitstekende uitsig in alle windrigtings. Hier kan die Afrikaners ongestoord bly. Hulle noem die plek //Khauxa!nas.

Die Kaapse koloniale regering stuur vyf strafekspedisies om die Afrikaners te gaan vang, maar hulle moet telkens onverrigter sake teruggaan, want hulle kan //Khauxa!nas nooit kry nie.

Iewers rondom 1840, bykans 50 jaar nadat die plek gevestig is, het die mense van //Khauxa!nas wel kontak met die buitewêreld want een van die sendelinge Benjamin Ridsdale beskryf //Khauxa!nas redelik akkuraat in die enigste skriftelike verwysing voor 1987, toe //Khauxa!nas amptelik herontdek is deur dr Klaus Dierks.

Teen ongeveer 1845 het Jonker Afrikaner, seun van Jager Afrikaner, en ’n paar honderd van sy mense //Khauxa!nas verlaat en noord getrek. Hulle vestig hulleself by ’n plek met ’n sterk fontein en noem dit Winterhoek na die plaas in die Hantam waarvandaan die Afrikaners oorspronklik gekom het. Sy seun Jan Jonker Afrikaner verkoop op 16 Mei 1885 hierdie plek aan Adolph Lüderitz vir eenhonderd pond. Vandag heet die plek Windhoek.

Twintig jaar later breek die Nama-oorlog uit en //Khauxa!nas herleef as die Namas se vestingstad. Verskeie Namastamme en leiers gaan skuil van tyd tot tyd daar. Veral Jakob Morenga  voer verskeie strooptogte uit en gaan skuil dan op //Khauxa!nas. Die Duitse Schutztruppe agtervolg hulle, maar nooit kan hulle die plek kry nie. Daar is die Namas veilig. Hulle het kos en water en die skanse sorg vir beskerming in geval van oorlog.

Ek vermoed dat die grond waarop //Khauxa!nas geleë is destyds aan ’n boer Alfred Fryer behoort het as deel van ’n baie groot plaas, Khora Orap. ’n Baie interessante stukkie geskiedenis waarvan ek binnekort sal vertel, is daaraan verbonde.

//Khauxa!nas is ’n vreemde plek met ’n vreemde geskiedenis. Dit staan sentraal as simbool van die Namas se opstand en weerstand teen onderdrukking, maar ek het nog nooit een Nama ontmoet wat enigiets van die plek weet nie. //Khauxa!nas is eers in 1987 deur dr Dierks herontdek, 80 jaar na die einde van die Nama-oorlog. Hy het ’n verhandeling daaroor geskryf. Op sy webtuiste www.klausdierks.com is daar ook baie foto’s. Ek het al hierdie inligting verslind.

Die feit dat die Duitsers //Khauxa!nas nooit tydens die oorlog kon kry nie, net soos die Kaapse strafekspedisies 100 jaar tevore, het baie draaie met my verbeelding geloop. Ek het dit uitgebuit en baie stories daarom geweef, party die waarheid en ander minder feitelik, maar steeds getrou aan die “groter waarheid.”

In 2010 of 2011 het ek in my eie vliegtuig bo-oor //Khauxa!nas gevlieg en baie swak selfoonfoto’s geneem, maar een jaar gelede het ek met baie moeite my pelgrimstog na //Khauxa!nas onderneem. Ek moes met my eie oë gaan sien en self ervaar hoe hierdie pragtige, eensame, verlate en treurige monument lyk. Ek was nie teleurgesteld nie.

Lees môre verder.